Yin yoga kalmeert het autonome zenuwstelsel

Het autonome zenuwstelsel bestaat uit het sympathische en parasympatische zenuwstelsel. Zij zijn van invloed op overleving, ontspanning en herstel en kunnen niet zonder elkaar functioneren.

Wat doet het sympathische zenuwstelsel?

Het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd zodra we in actie komen, zowel fysiek als mentaal. Het zet onze vecht-vlucht-bevries-reactie aan, waardoor onze ademhaling versnelt, spieren zich aanspannen en er voldoende adrenaline vrijkomt, zodat je hele lichaam gereed is om in actie te komen.

Het sympathische zenuwstelsel kan alleen maar volledig geactiveerd worden of ‘uit’ staan, er is daarbij geen middenweg. Dat betekent dat ook in minder ernstige situaties, waarbij het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd, het volledige systeem in actie komt en er een stressreactie voelbaar is in je lichaam. Je wordt namelijk voorbereid om in alle volledigheid te vechten of vluchten.

Een voorbeeld

Stel je maar voor dat je in de wildernis loopt en dat er uit het niets een leeuw voor je staat. Je voelt dat je hartslag en ademhaling versnellen, je spieren spannen zich aan en er komt een enorme hoeveelheid adrenaline vrij. Het sympathische zenuwstelsel wordt volledig geactiveerd, zodat je kunt vechten of vluchten.

Helaas is ons zenuwstelsel nog zo geprogrammeerd dat het op dezelfde manier wordt geactiveerd als we boodschappen doen, een mailtje ontvangen, door social media scrollen of ons zorgen maken. Ons sympathische zenuwstelsel wordt dus de hele dag door volledig geactiveerd. Zeker in onze westerse maatschappij die veel druk op ons legt, waarbij we hoge verwachtingen hebben van onszelf en die vol van doorlopende prikkels is.

We kunnen ons zenuwstelsel dan ook alleen weer tot rust brengen door het parasympatische zenuwstelsel regelmatig bewust te activeren. Daarmee voorkomen we dat we eigenlijk in een doorlopende staat van stress verkeren.

Hoe weet je of het sympathische zenuwstelsel te vaak geactiveerd is?

Het autonome zenuwstelsel is natuurlijk een vrij abstract begrip. Toch herken je het vrij gemakkelijk als je sympathische zenuwstelsel te vaak geactiveerd is, je ervaart bijvoorbeeld:

• regelmatig een gevoel van stress of spanning;

• chronische stressklachten;

• slaapproblemen – inslapen, doorslapen, nachtmerries, nachtelijk zweten, niet in diepe slaap komen;

• piekergedachten;

• regelmatige overprikkeling;

• heftige emoties of een kort lontje;

• verhoogde spierspanning;

• lage fysieke weerstand;

• chronische ziekte;

• gevoelens van angst of depressie;

• regelmatig een verhoogde hartslag of druk op de borst;

• hyperventilatie of paniekaanvallen;

• etc.

Wat doet het parasympatische zenuwstelsel?

Het parasympatische zenuwstelsel zorgt ervoor dat we na actie weer kunnen ontspannen. Onze hartslag en ademhaling vertragen en onze spieren kunnen zich weer ontspannen. Dat is ook nodig, want zolang we in de ‘overleefstandstand’ staan, vragen we enorm veel van ons lichaam. Het parasympatische zenuwstelsel zorgt ervoor dat er na die inspanning ook weer herstel plaatsvindt tot op celniveau.

Je wilt het parasympatische zenuwstelsel dus regelmatig activeren. Van nature regelt het autonome zenuwstelsel dat zelf. Zodra de ‘actie’ voorbij is, schakelt het sympathische zenuwstelsel automatisch over naar het parasympatische.

Maar, helaas lukt dat in onze hectische, vaak veeleisende maatschappij veel te weinig. De ene actie volgt snel op de volgende, waardoor we in de actiestand blijven en er onvoldoende ruimte is voor ontspanning en herstel. Misschien herken je dan ook wel dat doorlopende gevoel van stress en spanning dat dat oplevert of merk je bijvoorbeeld dat je last hebt van slaapproblemen? Het zijn signalen dat je parasympatische zenuwstelsel te weinig wordt geactiveerd.